Lutenitsa Tarifi
Lutenitsa, kahvaltılık göçmen sosu olarak karşımıza çıkmaktadır.Çeşitli kahvaltı sos tarifleri mevcut olmakla birlikte, lutensa kahvaltıların göz bebeğidir desek yeridir. Mevsim fark etmeksizin; hatta öğün fark etmeksizin sofralarımızda lezzetli bir tat olarak yerini hiç kuşkusuz alabilir.
Göçmenlere özgü, geleneksel bir tat olan lutenitsa ile kayınvalidem sayesinde tanıştım. Geç oldu ama güç olmadı dersem yalan olur. Güç oldu: yapımı gerçekten zahmetli ve “acı”lı… Görsellerde göreceğiniz etrafa saçılan sos ve görsellerde göremeyeceğiniz vücudunuza sıçrayan sos bunun ispatıdır.
Malzemeler
– 10 kg etli kapya biber
– 3 kg topan patlıcan
– 1 kg ayçiçek yağı
– 750-800 gr domates salçası
– Damak tadınıza göre tuz
– 1 avuç şeker
– Acıyı seviyorsanız isteğinize göre pul biber ilave edebilirsiniz (Biz kullanmadık.)
Yapılışı
Biberleri güzelce yıkayıp; kuruluyoruz. Kuruladığımız biberlerin sap ve çekirdek kısımlarını, aşağıdaki görselde gördüğümüz gibi üstten bastırarak kopartıyoruz.
Bu kısımları çöp olarak, biberin gövdesinden ayrılmış oluyor.
Sapları çıkarılan biberleri közlüyoruz. (Fırında közlenirse, biberler diri olmuyor; eriyor bilginize) O yüzden, közmatik veya bir tava yardımıyla ocakta çevire çevire közlüyoruz. Biraz uzun sürüyor ama lezzetine değiyor.
Közlenen biberleri, daha sonra kolay soyabilmek için kalın bir poşetin içine koyuyoruz. Koydukça da, ağzını kapatıyoruz.
Közleme işlemi bitince, biberleri soyma işlemine geçiyoruz.
Soyarken, dibindeki çekirdekleri de temizlemeye özen gösteriyoruz.
Közlenmiş biberleri robottan geçiriyoruz. Geçirdiklerimizi bir tencerenin içine boşaltıyoruz.
Bu arada patlıcanları da güzelce yıkayıp, kuruluyoruz ve görseldeki gibi 2-3 yerine daha çabuk pişmesi için delik açıyoruz.
Patlıcanları yumuşayana kadar fırında közlüyoruz ve soyduğumuz patlıcanları robottan geçiriyoruz.
Rondodan geçirdiğimiz patlıcanları, tencere içindeki biberlerimizin içine boşatıyoruz.
Biber ve patlıcanın suyu çekilene kadar, ocakta devamlı karıştırarak pişiriyoruz. Suyu çekilince salça ilave edip; karıştırmaya devam ediyoruz. Daha sonra yağını 1’er bardak ilave ediyoruz. Bir anda 1 litre yağı boşaltmıyoruz. 1 bardak koyup karıştırıyoruz. Sonra 1 bardak daha derken 1 litreyi tamamlayana kadar bu işlemi uyguluyoruz. Damak tadınıza göre tuzunuzu ilave edebilirsiniz. Koyulaşana kadar pişiriyoruz. Etrafa sıçrama çok oluyor (göz göz patlıyor) bedeninize ve mutfağınıza dikkat etmenizde fayda var. Alttaki resimde bu sıçramaların yalnızca bir kısmını görüyorsunuz… Piştikten sonra şekerimizi ilave ediyoruz. Bu ölçülere, biz 1 avuç kadar ekleme yaptık.
(Öndeki küçük tencereye, farklı lezzet tatma amaçlı 4 adet haşlanmış, rondodan geçirilmiş havuç ve 3 diş ezilmiş sarımsak ilave ettik. O da ayrı bir lezzetli oldu.)
Ocağın altını kısık ateşe aldıktan sonra, lutenitsaları sıcak sıcak kavanozlara kaşık yardımıyla dolduruyoruz. Ve kavanoz kapaklarını sıkıca kapatıyoruz. Kapattıktan sonra bir bezin içinde ters çevirerek, üzerini örtüyoruz ve soğuyana kadar (yaklaşık 1 gün) bu şekilde bekletiyoruz. Daha sonra raflarınıza kaldırabilirsiniz.
Kavanozunuzun kapağını açtıktan sonra buzdolabında saklayınız ve kısa sürede tüketiniz. (Taze tüketimi açısından, kavanoz büyüklüğü olarak küçük kavanozları tercih etmenizde fayda vardır.)
Afiyet olsun…
